7 აგვისტოს ფეისბუქ მომხმარებელმა Iakov Dzhugashvili 2001 წლის 11 სექტემბრის ტერაქტის შესახებ ვიდეო გამოაქვეყნა. თანდართული აღწერის მიხედვით, ეს იშვიათი ვიდეოა და ის 11 სექტემბერს, დილის ცხრა საათსა და სამ წუთზე მსოფლიო სავაჭრო ცენტრის სამხრეთ კოშკში მომხდარ აფეთქებას ასახავს, რა დროსაც ადგილზე არანაირი თვითმფრინავი არ იყო.
ფეისბუქზე გავრცელებული ვიდეო პროგრამულადაა დამუშავებული. ორიგინალური ვიდეო შეერთებულ შტატებში ჩეხ ემიგრანტს – პაველ ჰლავას ეკუთვნის და ვიდეომანიპულაციისგან განსხვავებით მასში ის თვითმფრინავი ჩანს, რომელიც მსოფლიო სავაჭრო ცენტრის სამხრეთ კოშკს დაეჯახა.
გავრცელებული კადრები შეერთებულ შტატებში ჩეხი ემიგრანტის პაველ ჰლავას ვიდეოდანაა ამოჭრილი. ჰლავამ მსოფლიო სავაჭრო ცენტრზე თავდასხმა შემთხვევით დააფიქსირა, როდესაც ვიდეოს ნათესავებისთვის გასაგზავნად იღებდა.
ჰლავას ვიდეოში გატაცებული United Airlines-ის რეისი 175-ის სამხრეთ კოშკთან შეჯახების მომენტი გარკვევით ჩანს. თვითმფრინავი კადრში 9 საათზე, 2 წუთსა და 56 წამზე ჩნდება:
ხოლო ჯუღაშვილის მიერ გავრცელებულ ვიდეოში ამავე წამზე თვითმფრინავი არ ჩანს:
ორი წამის შემდეგ, 9:02:57-ზე სამხრეთ კოშკის აფეთქების მომენტი ორივე ვიდეოში ჩანს:
ჰლავას ვიდეოს სრული ვერსია 49 წუთიანია და უშუალოდ თვითმფრინავების კოშკებთან შეჯახების გარდა ტერაქტის შემდგომ განვითარებულ მოვლენებსაც ასახავს. ჰლავა და მისი ოჯახი კადრების გაყიდვას დიდხანს ვერ ახერხებდა, სანამ მისით ფოტოგრაფი უოლტერ კარლინგი არ დაინტერესდა. კარლინგი მიხვდა, რომ ვიდეო განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანი იყო, რადგან ის ჩრდილოეთ კოშკთან “ამერიკული ავიახაზების” რეისი ნომერი 11-ის შეჯახებასაც ასახავდა. კარლინგმა მოგვიანებით კადრები ნიუ იორკ თაიმსს მიჰყიდა, რომელმაც ის გამოაქვეყნა.
განსხვავებით პირველი შეჯახებისა, რომელიც ადგილობრივი დროით 8 საათსა და 46 წუთზე მოხდა, სამხრეთ კოშკთან თვითმფრინავის შეჯახების მომენტის მრავალი კადრი არსებობს, რადგან ამ დროისთვის მოვლენა ყველა ძირითადი მედია საშუალების პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა, ამას გარდა კოშკებს არაერთი თვითმხილველი უღებდა. მოვლენის ამსახველ ყველა ვიდეოში თვითმფრინავის არსებობა გარკვევით ჩანს.
მსოფლიო სავაჭრო ცენტრზე განხორციელებული თავდასხმა ტერორისტული ორგანიზაცია ალ-კაიდას მიერ განხორციელებული ტერაქტის ნაწილი იყო, რომლის ფარგლებშიც ალ-კაიდას წევრებმა 4 სამგზავრო თვითმფრინავი გაიტაცეს და მათგან ორი სავაჭრო ცენტრის კოშკებს, ხოლო ერთი პენტაგონის შენობას დააჯახეს. მეოთხე თვითმფრინავის მგზავრებმა წინააღმდეგობის გაწევა მოახერხეს და თვითმფრინავი ცარიელ მინდორზე ჩამოვარდა. საერთო ჯამში ტერაქტს 2 977 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა.
11 სექტემბრის ტერაქტის შესახებ გავრცელებული სხვა დეზინფორმაციები ვრცლად იხილეთ “მითების დეტექტორის” მასალებში:
- შეთქმულების თეორიები 9/11 ტერაქტის შესახებ
- დავით თორდია უკრაინასა და აშშ-ზე 3 დეზინფორმაციასა და 1 კონსპირაციას ავრცელებს
- ებრაელების მიერ ბავშვების მსხვერპლშეწირვაზე კონსპირაცია ვრცელდება
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. მასალებზე, რომელიც ამ სტატიის საფუძველზე Facebook-მა შესაძლოა, სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს. შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. ჩვენი შეფასების გასაჩივრების და შესწორების შესახებ ინფორმაცია ხელმისაწვდომია ამ ბმულზე.
იხ. მასალის შესწორების დეტალური ინსტრუქცია.
იხ. გასაჩივრების დეტალური ინსტრუქცია.
