18 თებერვალს ფეისბუქ გვერდმა “სტალინი” გამოაქვეყნა სტალინის მონუმენტის ფოტო, რომელიც გვერდის მტკიცებით ჩრდილოეთ კორეაშია განთავსებული. “სტალინი” აღნიშნავს, რომ 14 თებერვალს ჩრდილოეთ კორეის ლიდერმა კიმ ჩენ ინმა ოქროს, სპილენძისა და უჟანგავი ფოლადისგან დამზადებული ძეგლი ფხენიანის ომის გმირების პარკში დაადგმევინა. “სტალინის” პოსტს 451 მოწონება და 137 გაზიარება აქვს.
რეალურად ფეისბუქ გვერდ “სტალინის” გამოქვეყნებულ ფოტოზე არა ჩრდილოეთ კორეის დედაქალაქში, არამედ საქართველოში, გორში აღმართული ძეგლია გამოსახული. ხოლო ცნობები აღნიშნული ძეგლის ჩრდილოეთ კორეაში განთავსების შესახებ მხოლოდ რუსულენოვანი სატირული საიტის panorama.pub-ის ფანტაზიის ნაყოფია.
- სტალინის ძეგლი არა ფხენიანში, არამედ გორში დგას
ფოტოზე გამოსახული ძეგლი, რომელსაც ფეისბუქ გვერდი “სტალინი” აზიარებს, სინამდვილეში ჩრდილოეთ კორეის დედაქალაქში არ დგას და გორში სტალინის სახლ-მუზეუმის ეზოშია განთავსებული. ფოტოს სხვადასხვა რაკურსით არაერთ ვებ-გვერდზე ვხვდებით, მათ შორის ნეტგაზეთში და wikimapia.org-ზე.
ფოტო: მიშა მეფარიშვილი/ნეტგაზეთი
- ინფორმაციის პირველწყარო რუსულენოვანი სატირული საიტია
“ჩრდილოეთ კორეაში სტალინის ოქროს მონუმენტი აღმართეს” ამ სათაურით სტატია 2020 წლის 16 თებერვალს რუსულენოვანმა სატირულმა საიტმა panorama.pub-მა გამოაქვეყნა. პანორამას სტატიის ტექსტი ემთხვევა ფეისბუქ გვერდ “სტალინის” პოსტის აღწერას.
16 თებერვალს panorama.pub-ის სატირული სტატია იდენტური ტექსტით ფოტოსთან ერთად გამოაქვეყნა kolibri.press-მა, რომელიც ფეისბუქ გვერდ “სტალინისგან” განსხვავებით ინფორმაციის წყაროდ panorama.pub-ს უთითებს.
მიუხედავად იმისა, რომ საიტს გაფრთხილების სახით მითითებული აქვს, რომ საიტი სატირულ-იუმორისტული ხასიათის მასალებს აქვეყნებს და ეს panorama.pub-ის ლოგოშიცაა ასახული, აღნიშნული გამოცემა რუსული და ქართული პროპაგანდისტული გვერდებისთვის დეზინფორმაციის წყარო ხშირად ხდება.
იხილეთ “მითების დეტექტორის” გადამოწმებული მასალები, რომლებიც panorama.pub-ზე დაყრდნობით გავრცელდა:
- კისინჯერის ინტერვიუ სსრკ-ზე ყალბია და პროგრესნიუსმა რუსულ სატირულ გამოცემაზე დაყრდნობით გაავრცელა
- როგორ იქცა რუსული “სატირა” საქინფორმის დეზინფორმაციად?
იხილეთ სხვა სატირულ-იუმორისტული შინაარსის საიტების გამოქვეყნებული მასალები, რომლებიც ასევე რეალურ ამბად გავრცელდა:
- როგორ იქცა სხვისი სატირა სპუტნიკზე ნიუსად;
- “პრაიმტაიმი” თევზის გაუპატიურების გამოგონილ ამბავს რეალურ ინფორმაციად აშუქებს
- დეზინფორმაცია ჯიმი ოლსენის მიერ ალიგატორის გაუპატიურების მცდელობაზე;
- Geworld-ის ფოტომანიპულაციები და დეზინფორმაცია მუმიისა და ცვილის ფიგურის გაუპატიურების შესახებ.